Türkçe Üzerine


2 aydır gönüllü Türkçe dersleri vermeye devam ediyorum. Başta basit şeyleri öğretme planındaydım; sayılar, alfabe, tanışma gibi... Hem derste yunanca konuşurum pratik yaparım diye düşünmüştüm. İlk yaptığım şey internet üzerinden, "Yabancılara Türkçe Öğretme"  konusunda araştırma yapmak oldu. Genel yaklaşım ise Türkçe öğretim kitaplarının yetersizliği, Türk dili üzerine, araştırmaların yetersizliğiydi. Hiç bir şey ifade etmemişti bana; ne olucak karşılaştırmalı olarak  yunanca anlamını verir, geçerim diye düşünmüştüm. Şimdi ise yavaş yavaş anlıyorum ne demek istediklerini. Hani arada sosyal paylaşım sitelerinde geçer; şu kelimeleri doğru yazalım Türkçemize sahip çıkalım diye. Bunun çok ötesinde Türkçe` nin keşfedilecek çok yanı var. Ve hala bir yerlerde ifade gücü keşfedilmeyi bekliyor.
Geçen hafta şu konuları kafaya taktım.
Çok basit gibi gözüküyor.

Yapmak ve etmek ( Bu konuda kafam rahat artık, universite sınavından bu yana dilbilgisi çalışmayan bendenize yararlı oldu. Bu zamana kadar  neden etmek yerine yapmak diyoruz diye kafa yormamıştım.)
Neden?
Niçin?
Niye? Bunlarin hepsinin karşılığı yunancada bir kelime. Efendim Ne+den hali Sebep bildirir, bir şeyin hangi meteryalden yapıldığını bildirir gibi.
Ne + için hali sonuç bildirir gibi Öğrencilerime aslında hepsi aynı, özdeş fakat aralarında çok hassas bir ayırım var diye açıkladım. Fakat size verilen örneklerde bu ince detay sorulmuyor dedim.
Onlarda Allahtan fazla ileriye gidip beni sıkıştırmadılar.
İnternette bir forumda Özbek türkolog ile Hollandalı bir türkoloğun Neden?\Niçin\ Niye? soru zarflarının aralarındaki farkın ne olduğu konusundaki yazışmalarını okudum açıklayıcı oldu epey.
Fakat bu sebep-sonuç ilişkisi pratikte beni çokta aydınlatmadı.
Şimdi
Neden konuşmuyorsun? diye soru sorduğumda sebebini araştırıyorum.
Niçin konuşmuyorsun yada Niçin baktın? diye sorduğumda amacını mı?  araştırıyorum. Amacı araştıran bir `Niçin` soru örneği  pratikte aklıma gelmiyor, sanki hepsi sebebini soruyor gibi.
Şimdi ben kalksam bu kadar kolay gibi gözüken soru zarfını bu kadar karışık anlatsam acaba bir sonraki haftaya sınıfta öğrenci bulabilir miyim?
Birde daha ilk derste yardımcı fiil - imek konusunu anlatacağım, kitabımız bunu koşaç tümcesi diye yazmış.
ilk sorduğum soru şu oldu kendime koşaç da neyin nesi?  İçerik ve başlık hiç örtüşmüyor. Şimdilik koş ve aç`ın ne olduğunu çözen olmadığı için soru gelmiyor başlık hakkında.
Basit anlatırım diye planladığım şey  hem beni zorluyor  hem de Türkçe ve Yunancayı sürekli karşılaştırarak her iki dilime de yardımcı oluyor.



Yorumlar

  1. Ne güzel anlatmışsın. Bunları yazarken konuşurken farketmiyoruz. Demek ki dışarıdan bir gözle bakıldığında detaylar daha fazla dikkat çekiyor. Kolay gelsin arkadaşım.

    YanıtlaSil

Yorum Gönder

Bu blogdaki popüler yayınlar

III

ISTANBUL / στήν ΠΟΛΗ Gezdim, Gordum, Geldim, Serisi

Hoşgeldin 2017 Baharı